Khi nhắc đến ca khúc “Thương Về Miền Trung,” nhiều người ngay lập tức nghĩ đến nhạc sĩ Duy Khánh, hoặc có thể là Minh Kỳ. Tuy nhiên, gần đây, con gái của cố nhạc sĩ Châu Kỳ đã khẳng định rằng chính cha mình mới là tác giả thật sự của bài hát này. Câu hỏi đặt ra là: Ai mới thực sự là cha đẻ của ca khúc nổi tiếng này?
Những bước ngoặt của ca khúc "Thương Về Miền Trung"
Trước khi đi sâu vào hành trình tìm kiếm tác giả thật sự của “Thương Về Miền Trung,” chúng ta hãy cùng điểm lại một số mốc thời gian quan trọng liên quan đến bài hát này.
Trước năm 1975, bài hát “Thương Về Miền Trung” được phổ biến rộng rãi thông qua phần sáng tác và trình bày của nhạc sĩ Duy Khánh. Trên bìa phát hành từ năm 1962, tên người sáng tác là Duy Khánh đã được ghi rõ ràng. Duy Khánh không chỉ là người viết nhạc mà còn là giọng ca thể hiện thành công nhất tác phẩm này.
Tuy nhiên, sau năm 1975, do bối cảnh chính trị và xã hội, dòng nhạc vàng nói chung và ca khúc “Thương Về Miền Trung” nói riêng đều bị cấm lưu hành. Điều này dẫn đến việc nhiều ca khúc, dù mang nội dung về quê hương và đất nước, vẫn bị cấm. Nhạc sĩ Duy Khánh cũng nằm trong danh sách các nghệ sĩ bị cấm nhân thân, tức là tất cả các sáng tác của ông đều không được phép lưu hành, bất kể nội dung bài hát.
Để có thể trình diễn bài hát này sau năm 1975, các ca sĩ đã sử dụng một phương pháp "lách luật" bằng cách đổi tên tác giả thành nhạc sĩ Minh Kỳ. Vì vậy, trong gần hai thập kỷ sau đó, “Thương Về Miền Trung” được gắn liền với tên Minh Kỳ trên các băng đĩa và chương trình biểu diễn. Mãi đến năm 2010, khi các hạn chế đối với dòng nhạc vàng dần được gỡ bỏ, bài hát mới được trả về đúng tác giả là nhạc sĩ Duy Khánh.
Lời khẳng định của gia đình nhạc sĩ Châu Kỳ
Mặc dù tên tuổi của Duy Khánh đã gắn liền với "Thương Về Miền Trung," vào năm 2016, trong chương trình “Sol Vàng” vinh danh nhạc sĩ Châu Kỳ, con gái ông – ca sĩ Châu Huyền Khanh – lại bất ngờ tiết lộ rằng cha cô mới là tác giả thực sự của ca khúc này. Theo lời Châu Huyền Khanh, nhạc sĩ Châu Kỳ đã viết bài hát này vào thập niên 1940. Khi phát hiện tài năng của Duy Khánh, Châu Kỳ đã đưa ông từ Quảng Trị vào Sài Gòn để phát triển sự nghiệp và giao ca khúc này cho Duy Khánh thể hiện.
Ca sĩ Châu Huyền Khanh cho rằng, để giúp Duy Khánh nổi tiếng hơn, nhạc sĩ Châu Kỳ đã quyết định lấy tên của Duy Khánh để ghi trên bản quyền sáng tác của bài hát. Điều này khiến khán giả tin rằng chính Duy Khánh là người đã sáng tác ca khúc này. Cô còn chia sẻ thêm rằng, khi còn sống, nhạc sĩ Châu Kỳ từng thắc mắc khi thấy trên truyền hình tên tác giả của bài hát “Thương Về Miền Trung” bị ghi nhầm là Minh Kỳ, nhưng ông không yêu cầu đính chính.
Dù thông tin này đã khiến dư luận xôn xao và gây ra nhiều tranh cãi, Châu Huyền Khanh cũng thừa nhận rằng, suốt hơn 10 năm qua, gia đình cô vẫn nhận được tiền tác quyền từ ca khúc này thông qua Trung tâm Bảo vệ Quyền tác giả Âm nhạc Việt Nam (VCPMC), dù tên tác giả có thể bị ghi nhầm.
Cuộc tranh cãi xoay quanh tác giả thực sự
Vậy, ai mới là “cha đẻ” của ca khúc “Thương Về Miền Trung”? Nếu dựa trên lời kể của Châu Huyền Khanh, bài hát này được sáng tác từ những năm 1940. Tuy nhiên, các tài liệu âm nhạc lại ghi nhận rằng bài hát được phát hành lần đầu vào năm 1962 dưới tên của Duy Khánh, một nghệ sĩ bắt đầu sự nghiệp từ cuối thập niên 1950. Điều này đặt ra câu hỏi: Nếu nhạc sĩ Châu Kỳ đã sáng tác ca khúc từ thập niên 1940, tại sao ông không công bố mà lại chờ đến 1962 để giao cho Duy Khánh?
Đáng chú ý là vào đầu thập niên 1960, Duy Khánh đã trở thành một trong những giọng ca nổi tiếng của nhạc vàng, đặc biệt qua các tác phẩm dân ca mới của Phạm Duy. Vì thế, lý do nhạc sĩ Châu Kỳ cần “quảng bá” tên tuổi cho Duy Khánh cũng có phần không thuyết phục. Khi bài hát "Thương Về Miền Trung" ra mắt vào năm 1962, Duy Khánh đã có sự nghiệp vững chắc, do đó, việc phải dùng ca khúc để làm nổi tiếng hơn nữa có thể không cần thiết.
Các tài liệu âm nhạc phát hành trước năm 1975 đều ghi nhận Duy Khánh là tác giả chính thức của ca khúc. Sự thành công vang dội của bài hát thậm chí đã thúc đẩy Duy Khánh sáng tác tiếp phần hai với tên gọi “Sao không thấy anh về,” một bản nhạc cũng rất được yêu thích.
Nhạc sĩ Phượng Vũ, một người bạn thân của Duy Khánh, cũng khẳng định rằng ông nắm rõ phong cách và nét lãng tử trong âm nhạc của Duy Khánh. Theo Phượng Vũ, chỉ có Duy Khánh mới có thể sáng tác được một bài hát đậm chất trữ tình và gần gũi với cảm xúc của con người miền Trung như vậy.
Từ những thông tin trên, có thể thấy rằng tranh cãi về tác giả thực sự của ca khúc “Thương Về Miền Trung” vẫn còn nhiều khúc mắc. Dù ca sĩ Châu Huyền Khanh khẳng định cha mình là người sáng tác, những tư liệu âm nhạc và sự công nhận từ công chúng đều nghiêng về phía nhạc sĩ Duy Khánh.
Giờ đây, cả Duy Khánh và Châu Kỳ đều đã qua đời, và không ai có thể đứng ra xác nhận chính xác câu chuyện. Tuy nhiên, điều quan trọng là ca khúc “Thương Về Miền Trung” vẫn mãi mãi là một tuyệt phẩm trong lòng người yêu nhạc. Lời ca và giai điệu của bài hát đã và sẽ tiếp tục vang vọng, trở thành niềm tự hào của nền âm nhạc Việt Nam, dù tác giả thực sự là ai đi chăng nữa.
Theo amnhac.net